از آن‌جایی که صدور چک به یکی از اصلی‌ترین راه‌های مبادله برای خرید و فروش کالا و خدمات تبدیل است، این روزها ممکن است بیشتر از گذشته با چک برگشتی سروکار داشته باشیم. چک برگشتی به نوعی صدور چک گفته می‌شود که شخص صادرکننده با آگاهی کامل بداند که به اندازه مبلغ تعهد داده شده در حساب خود، دارایی قابل نقد برای تسویه بدهی خود ندارد و برای مبادلات خود از چک استفاده کند. اگر صاحب حساب دارای نقدینگی کافی نباشد شخص دریافت کننده چک می‌تواند برای دریافت طلب خود عملیات برگشت چک را اجرا کند تا فرد صادر کننده از نظر حقوقی و کیفری دچار مشکل قانونی شود. با توجه به اینکه این روزها شاهد افزایش صدور چک بی‌محل و چک برگشتی هستیم وکیل مشهد به شما کمک می‌کند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن مشکل خود را حل کنید.
هر آنچه باید در مورد جریمه چک برگشتی بدانید!
اگر صادر کننده با آگاهی از کافی نبودن موجودی خود، آن را به تاریخ روز صادر کند یا به صورت عمدی مبلغی را از بانک خارج کند، شامل جریمه چک برگشتی می‌شود. در این صورت دارنده چک می‌تواند با شکایت علیه صادر کننده به دلیل ارتکاب جرم چک برگشتی مجازات او را از دادگاه درخواست کند. علاوه‌بر این می‌تواند تقاضای مطالبه وجه درج شده بر روی چک دریافت شده را به همراه خسارت تأخیر به دادگاه ارائه کرده و ارزش کسر شده از سرمایه خود را نیز دریافت کند. صدور چک برگشتی عواقب کیفری و حقوقی بسیاری برای فرد بدهکار دارد که می‌توانید با درخواست مشاوره حقوقی در مشهد از عواقب این امر آگاه شوید.
مجازات صدور چک برگشتی
صدور چک برگشتی با اطلاع از اینکه موجودی حساب شما تا زمان فرا رسیدن زمان تعهد در حسابتان تکمیل نخواهد شد عملی غیر قانونی است و شامل مجازات می‌شود. اگر از طرفی چک بی محل دریافت کردید برای بدانید مطالبه وجه خود می‌توانید با یک وکیل حاذق و با تجربه مشورت کنید تا اطلاعات درستی دریافت کنید. به طور کلی در پاسخ با این سوال که جریمه چک برگشتی چقدر است می‌توان گفت اگر شخصی به جریمه چک برگشتی محکوم شود، بر اساس قانون و میزان و زمان بدهی خود به مجازات‌های زیر محکوم می‌شود:
- در صورتی که مبلغ بدهی کمتر از ۱ میلیون تومان باشد، فرد بدهکار مجازات حبس تا ۶ ماه محکوم می‌شود
- اگر مبلغ بدهی بین یک میلیون تا پنج میلیون باشد، بدهکار به حبس بین شش ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.
- در حالتی که مبلغ بدهی بیشتر از پنج میلیون تومان باشد، بدهکار به حبس از یک سال تا دو سال محکوم می‌شود.
- اما در صورتی‌که اگر فردی توانایی پرداخت مبلغ مورد نظر را نداشته باشد، باید درخواست اعسار بدهد. در این شرایط اگر اعسار او در دادگاه ثابت شود، قاضی مجازات حبس را برای او در نظر نخواهد گرفت. این شخص با توجه به شرایط مالی خود، موظف به پرداخت اقساطی وجه بدهی مطابق حکم دادگاه به فرد طلبکار خواهد بود.
-
مجازات کیفری چک برگشتی
برای مجازات کیفری چک برگشتی باید از این مورد اطلاع داشته باشید که برگشت زدن چک به‌تنهایی برای دریافت وجه چک کافی است، درصورتیکه برگشت زدن چک و دریافت گواهی عدم دریافت، تنها مرحله ابتدایی ثبت شکواییه کیفری است و پس از آن، دارنده چک باید تا شش ماه به دادسرا مراجعه کرده و از صادرکننده چک بی محل شکایت کیفری کند. دادسرایی که دارنده چک باید شکایت کیفری از چک برگشتی را در آن مطرح کند، دادسرای حوزه بانکی است که گواهی عدم پرداخت چک را صادر می‌کند. توجه داشته باشید که صدور چک بلامحل براساس قانون مجازات اسلامی جرم است و دادسرای مربوطه تنها به جرم صدور چک بلامحل رسیدگی کیفری می‌کند.
-
مجازات حقوقی چک برگشتی
دادسرای کیفری تنها به جرم صدور چک بلامحل رسیدگی می‌کند و دارنده چک برای اینکه وجه چک را دریافت کند، باید دادخواستی مجزا در دادسرای حقوقی ثبت کند. در نتیجه، دارنده چک اگر بخواهد از صادرکننده چک بلامحل شکایت کیفری به عمل آورد، باید به دادسرای کیفری مراجعه کرده و در صورتی که بخواهد برای دریافت طلب خود اقدام کند، باید دادخواستی دیگر در دادسرای حقوقی ثبت کند؛ زیرا دادسرای کیفری صالح به رسیدگی به دادخواست مطالبه طلب نخواهد بود. دادسرای حقوقی پس از انجام تحقیقات لازم و احراز طلب، حکم به پرداخت وجه چک صادر خواهد نمود.
آیا چک برگشتی زندان دارد؟
اگر با این سوال مواجه شدید که آیا چک برگشتی حقوقی زندان دارد باید بدانید که بله چک برگشتی مشمول مجازات حبس می‌شود. بدین صورت که وقتی شخصی وجه بدهکاری خود در موعد مقرر پرداخت نکند، در صورت شکایت فرد طلبکار در شرایط خاصی به مجازات حبس محکوم خواهد شد. روند شکایت و دریافت وجه در داد و ستد و مبادلات بازرگانی معمولا به زمان بستگی دارد و شما می‌توانید در صورت نقد نشدن مبلغ مورد نظر پس از زمان تعهد داده شده از فرد متعهد شکایت کنید.
نحوه برگشت زدن چک
برگشت زدن چک با روش‌های مختلفی انجام می‌شود و که هرکدام از این روش‌ها دسشتورالعمل‌هایی دارند که باید به صورت دقیق رعایت شوند. در صورتی‌که با چک بی محل مواجه شدید برای فرایند برگشت چک و وصول آن باید مراحل زیر را برای برگشت زدن چک انجام دهید:
- برای برگشت زدن چک خصوصا چکی که برای مبادلات بازرگانی داده شده، در نظر گرفتن زمان برگشت چک، برای دعاوی حقوقی و کیفری از اهمیت بالایی برخوردار است.
- اگر شخص دارای موجودی کمتر از رقم چک باشد می‌توانید برای کسر موجودی از بانک درخواست کنید که موجودی حساب را به شما داده و بابت کسری مبلغ، گواهی عدم پرداخت صادر شود.
- برای صدور گواهی عدم پرداخت وجه چک، باید تمام اطلاعات و مشخصات دارنده حساب و صادر کننده قید شود. اگر حساب حقوقی باشد باید نام امضا کننده نیز درج شود.
- شعبه بانکی که در آن چک را برگشت می‌زنید مهم است، چرا که در تعیین محل دادگاه و رسیدگی نقش دارد، پس بهتر است چک را در بانکی برگشت بزنید که در شهر محل اقامت شما قرار دارد.
راه‌های دریافت گواهی عدم پرداخت
وقتی دارنده چک برای دریافت مبلغ بدهی خود یا گواهی عدم پرداخت به بانک مراجعه می‌کند، ممکن است یکی از سه حالتی که در ادامه گفته می‌شود اتفاق بیفتد:
- اولین حالت این است که مبلغ آن چک در حساب صادر کننده موجود باشد و بانک آن را به دارنده چک برای دریافت بدهی خود بدهد.
- حالت دوم وقتی است که بخشی از مبلغ آن در حساب صادر کننده موجود باشد. در این شرایط دارنده اختیار دارد که این مبلغ را بگیرد و برای بقیه آن مبلغ، گواهی عدم پرداخت دریافت کند.
- حالت سوم زمانی است که هیچ پولی در حساب صادرکننده چک وجود نداشته باشد. در این شرایط به درخواست دارنده، بانک گواهی عدم پرداخت را صادر می‌کند. در این گواهی مشخصات صادر کننده به همراه آخرین آدرس او ثبت می‌شود. سپس گواهی به دارنده داده خواهد شد.
حال پس از دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک، از طریق سیستم یکپارچه سازی بانک مرکزی تمام حساب‌های متعلق به صادر کننده چک به مدت ۲۴ ساعت مسدود می‌شود. پس از آن مبلغ آن از سایر حساب‌های او کسر خواهد شد و به دارنده چک پرداخت می‌شود. این موارد حالت‌هایی هستند که دارنده در بانک با آن مواجه خواهد شد.
جمع بندی
در این مقاله با شرایط چک برگشتی و جریمه‌هایی که از نظر قانونی برای آن در نظر گرفته می‌شود، صحبت کردیم. گفته شد که صدور چک بی محل انری غیر قانونی محسوب می‌شود که اگر این عمل عمدا انجام شود فرد صادرکننده چک شامل مجازات و جریمه چک برگشتی خواهد شد. حال برای اطلاع از قوانین چک برگشتی و بهره‌گیری از یک وکیل با تجربه و حاذق می‌توانید روی موسسه وکلای علیرضا قدیری حساب کنید. در این موسسه حقوقی جمعی از وکلای متخصص و با تجربه حضور دارند که شما می‌توانید مشکلات حقوقی و کیفری خود را با آن‌ها در میان بگذارید و اطمینان داشته باشید که آن‌ها تا حصول نتیجه مدنظر شما در کنارتان خواهند بود. برای دریافت مشاوره حقوقی می‌توانید از 9 صبح تا 9 شب با شماره تلفن ۰۹۱۵۵۹۰۹۵۴۹ تماس بگیرید.
