رهن قراردادی است که به واسطه آن فرد بدهکار یا مستاجر، برای زمانی که در یک ملک اقامت داشته یا دین مالی بر گردن اوست مبلغی را به عنوان وثیقه، به او می‌دهد. اما فک رهن در اصطلاح حقوقی و قانونی به این معناست که مالی از حالت رهن و وثیقه خارج شود و در واقع مال آزاد محسوب شود. به طور معمول فک رهن زمانی رخ می‌دهد که بدهکار طلب خود را پرداخته باشد یا ملک مالک را ترک کرده باشد. پرداخت رهن معمولا در زمینه املاک انجام می‌شود و وکیل مشهد به خوبی از تمام زیر و بم قوانین آن آگاه است بنابراین تمام اطلاعات وکیل ملکی در این زمینه را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
در این مقاله به موضوع فک رهن، انواع دعاوی آن و همچنین مراحل رفع فک رهن خواهیم پرداخت. در این زمینه اگر نیاز داشتید تا با یک وکیل پایه یک دادگستری با سابقه و با دانش کافی مشورت کنید می‌توانید روی موسسه وکلای علیرضا قدیری حساب کنید. همچنین می‌توانید علاوه بر مراجعه حضوری، به صورت تلفنی نیز از این وکیل با تجربه مشاوره حقوقی کسب کنید. بدین جهت کافیست تا از ساعت 9 صبح تا 9 شب با شماره ۰۹۱۵۵۹۰۹۵۴۹ تماس بگیرید.
فک رهن چیست؟
اگر این سوال برای شما ایجاد شده است که معنای فک رهن چیست باید بدانید فک رهن یکی از دعاوی ملکی محسوب می‌شود. در مواردی که ملک بازداشت است قبل از انتقال رسمی باید فک رهن انجام شود. رهن عقدی است که به موجب آن مدیون مالی به عنوان وثیقه به طلبکار می‌دهد که در قرارداد بین طرفین به رهن‌دهنده راهن و به رهن گیرنده مرتهن می‌گویند. عقد رهن به موجب سند رسمی بین بانک وام دهنده و وام گیرنده منعقد می‌شود. به واسطه آن بدهکار باید در مواعد معین اقساط وام به‌علاوه سود آن را پرداخت کند. در صورت تاخیر در پرداخت، علاوه بر اصل وام، جرایم دیرکرد نیز پرداخت می‌شود. اگر بر اثر عدم پرداخت وام، ملک همچنان در وثیقه باشد، مورد معامله قابل انتقال رسمی نیست. در این مواقع، خریدار که درصدد انتقال سند به نام خود است، دعوی الزام به فک رهن اقامه می‌کند. ملکی قابل انتقال در دفترخانه اسناد رسمی است که آزاد باشد. آزاد بودن به این معنا است که در رهن بانک یا سایر مراجع ذی ربط نباشد. همچنین در بازداشت محاکم کیفری و حقوقی نیز نباشد در این صورت معامله مورد نظر باید به صورت قولنامه‌ای و وکالت‌نامه‌ای انجام شود. اگر ملکی که مورد رهن قرار گرفته شده مشاع باشد باید به شرایط و قوانین فک رهن و تخلیه ملک مشاع آگاهی کامل داشته باشید که این موضوع تنها از عهده یک وکیل با تجربه و متخصص در مشهد بر می‌آید. همچنین برای آن‌که بدانید ملک مشاع چیست می‌توانید مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.
انواع دعاوی فک رهن چیست؟
پس از بررسی امکان خرید و فروش ملکی که فک رهن نشده، همان‌طور که گفته شد معامله بر روی سندی که در رهن بانک باشد قابل انجام است. در چنین معاملاتی دعوی الزام به فک رهن از دو طریق الزام به تنظیم سند و دعوی فک رهن مستقل انجام می‌شود. که در ادامه توضیح می‌دهیم
دعوی الزام به فک رهن مستقل
در این دعوی، شخصی که رهن می‌دهد ملک خود را در اختیار طلبکار و یا بانک می‌گذارد و برای پرداخت بدهی خود تعهد می‌دهد و تا زمان تسویه کامل مال مورد نظر در گرو شخص سوم قرار می‌گیرد. در چنین موردی اگر تسویه انجام شود اما فک رهن صورت نگیرد، شخص می‌تواند در این چنین شرایطی دادخواستی تحت عنوان الزام به فک رهن و پرداخت اجرت المثل ایام عده فک رهن را به همراه با خسارات قانونی و بر مبنای قرارداد را تنظیم کرده و به مرجع قضایی ارائه کند.
دعوی الزام به فک رهن تنظیم سند
در صورتی که فروشنده ملک در رهن را پیش از دریافت پایان کار ساخت و ساز (تکمیل ساختمان) و واگذاری آن به خریدار با سند، وام بگیرد و تعهد دهد که پیش از واگذاری، سند را از گرو بانک آزاد کند اما این کار را انجام ندهد و به عهد خود وفادار نباشد، خریدار می‌تواند برای طرح دعوی الزام به فک رهن و همچنین برای تنظیم سند رسمی اقدام کند.
حال اگر در این شرایط گرفتار شدید یا نیاز به کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه داشتید وکیل ملکی در مشهد می‌تواند بهترین راهنما برای شما باشد.
مراحل فک رهن چیست؟
- دادگاه صالح به رسیدگی، دادگاه حقوقی در همسایگی محل ملک است.
- دعوی فک رهن، دعوی غیرمالی است. خواهان، خریدار ملک و خوانده بدهکار و بانک مرتهن است.
- معمولاً دعوی فک رهن همراه با دعوی الزام به تنظیم سند رسمی ملک اقامه می‌شود.
- در مواردی که با وجود تسویه وام همچنان ملک در رهن بانک است، راهن دعوی فک رهن به طرفیت بانک اقامه می‌کند.
- اگر فک رهن جزء خواسته‌های دعوی نباشد، باید دادخواست جداگانه تقدیم کرد و این دعوی در قالب افزایش خواسته انجام نمی‌شود.
- حکم به فک رهن از اعتبار امر مختومه برخوردار است. بنابراین با صدور حکم دعوی مجددا قابل طرح نیست.
مدارک لازم جهت ارائه الزام به فک رهن در دادگاه
- اصل مدارک شناسایی و هویتی مالک یا وکیل وی که شامل شناسنامه، کارت ملی و همچنین در صورت نیاز وکالت‌نامه است
- اسناد مربوط به احراز محل اقامت مالک بر اساس نشانی قید شده در سند
- ارائه قرارداد رهن
- ارائه مدارک مستند مبنی بر پرداخت دیون
- درخواست جلب نظر کارشناسی و همچنین درخواست استعلام
- تحقیقات و استشهاد محلی
- شهادت شهود و مطلعین و سوگند در صورت لزوم
- سایر دلایل و مستندات لازم وابسته به پرونده
هزینه فک رهن چیست؟
در سایت اداره اسناد و املاک استان جداول گوناگونی گذاشته شده است که تعرفه هزینه‌های دفاتر اسناد رسمی در آن قرار گرفته است. هزینه فک رهن با توجه به تعرفه حق التحریر دفاتر اسناد رسمی برای معاملات رهنی ۵۰۰ میلیون ریالی، کمتر از ۳۶۰ هزار تومان است. جهت محاسبه هزینه سند ملک در دفتر اسناد رسمی باید قیمت ملک که ارزش آن را اداره دارایی اعلام می‌کند را از قبل مشخص کرده باشید. به ازای هر ورقه اضافه مبلغ ۱۰۰ هزار ریال به مبلغ نهایی سند و به ازای هر نفر اضافه به طرفین اسناد نیز مبلغ ۱۰۰ هزار ریال به مبلغ نهایی اضافه خواهد شد.
نمونه متن فک رهن
رئیس محترم و دادگاه تجدید نظر استان
با سلام و احترام
با احترام به وکالت از جناب آقای … در پرونده مورد نظر به شماره … برای فسخ قرار رد دعوی شماره … صادره از دادگاه محترم واقع در شعبه … عمومی حقوقی رشت به دلیل بی‌توجهی به دلایل ابرازی و مخالفت رای صدوری با قانون دفاعیه به شرح ذیل به عرض جنابعالی می‌رساند.
موکل مورد نظر مردی است که تنها اندوخته او یک منزل مسکونی است که و این منزل هم برای پرداخت طلب تعویق یافته خوانده به شرکت لیزینگ … غارت شده است. در سال …. خوانده یک بیل مکانیکی بالغ بر ارزش دو میلیارد ریال را به صورت اقساطی از شرکت … با قرارداد اجاره به شرط تملیک خریده است و خوانده با ایجاد اعتماد و طبق مکالماتی که با موکل داشته است او را متقاعد ساخته که منزل خود را برای ضمانت باز پرداخت اقساط بیل مکانیکی در رهن شرکت بگذارد و اعتماد او را جلب کرده است.
بر اساس اینکه قسط وام را به صورت ماهانه پرداخت کرده و ضرر و زیانی به منزل مسکونی موکل وارد نشده و مطابق با سند عادی به تاریخ … که اصل پرونده حاضر است، خوانده به موکل متعهد می‌شود که طی مدت سه سال خانه موکل را با پرداخت قسط و بدهی خود به شرکت لیزینگ سند را از رهن آزاد کند و برای این مسئله درخواست حضور شهود را دارد.
در حال حاضر با گذشت پنج سال از موعد مقرر برای این تعهد، خوانده نام برده برای انجام تعهد خود اقدام خاصی انجام نداده و فک رهن را انجام نداده است.
قاضی محترم دادگاه تجدید نظر هیچ توجهی به اصل ادله موکل نشده است. این تعهد که در سال … ثبت شده است صریحاً قید شده است خوانده ملزم به فک رهن منزل مسکونی موکل پس از سه سال است؛ به عبارت دیگر خوانده به موکل تعهد داده است که تا پایان سال … با تسویه اقساط ناشی خرید بیل مکانیکی، منزل مسکونی موکل را از گرو شرکت لیزینگ خارج کند و فک رهن را انجام دهد.
بر اساس سند مربوطه (اجاره به شرط تملیک) بیل مکانیکی خریداری شده که ضمیمه پرونده شده است، کاملاً واضح است که بیل مکانیکی تحت مالکیت و اختیار خوانده است. سند منزل مسکونی موکل نیز پیوست پرونده است که در آن قید شده است که منزل مسکونی در رهن شرکت لیزینگ قرار دارد؛ بنابراین تقاضای احضار شاهدان، احضار شرکت لیزینگ برای صدور تصمیم صحیح از آن مرجع محترم را دارد.
