مهر و موم ترکه یکی از اصطلاحات رایجی است که ممکن است پس از مرگ افرادی که ارثیه‌ای از خود به جا گذاشته‌اند شنیده باشید. برای آن‌که بدانید منظور مهر و موم ترکه چیست باید بگوییم مهرو موم ترکه به معنای حفظ و نگهداری ماترک و جلوگیری از وارد شدن خسارت به آن است و یک اقدام فوری محسوب می شود. درخواست مهر و موم نه تنها توسط اشخاص ذی‌نفع در ترکه امکان‌پذیر است بلکه دادگاه نیز به صرف اطلاع در موارد ضروری می‌تواند به طور مستقیم اقدامات لازم در خصوص آن انجام دهد. مهر و موم ماترک یکی از مواردی است که وکیل مشهد می‌تواند برای آن اقدام کند. در ادامه به بررسی مفهوم و شرایط این اصطلاح حقوقی می‌پردازیم.
در صورتی که برای امور حقوقی نیاز به یک وکیل برجسته حقوقی و کیفری نیاز داشتید می‌توانید به دفتر حقوقی علیرضا قدیری مراجعه کنید و یا با شماره ۰۹۱۵۵۹۰۹۵۴۹ تماس بگیرید تا مشکل شما در اسرع وقت حل شود.
هر آنچه از مهر و موم ترکه باید بدانید
به صورت کلی مهر و موم ترکه به مجموعی از اقدامات که توسط مراجع قضایی صورت می‌گیرد گفته می‌شود که این امر به منظور حفظ و نگهداری از ترکه انجام می‌گیرد و این اقدامات هرگونه استفاده و دخل و تصرف در ترکه توسط ورثه را ممنوع اعلام می‌کند. مهر و موم ترکه صرفاً با درخواست هر یک از ورثه متوفی یا نماینده قانونی آن‌ها انجام می‌شود و تنها این افراد نیز حق رفع مهر و موم ترکه را دارند. زمانی که در زمینه دعاوی حقوقی، وکیل وظیفه تحریر و مهر و موم ترکه، وکالت پرونده شما را به عهده می‌گیرد، دیگر نیاز نیست تا خود فرد موکل نیز در اکثر جلسات دادگاه حضور پیدا کند. وکیل تحریر و مهر و موم ترکه به جای موکل خود، می‌تواند در تمامی جلسات رسمی دادگاه شرکت کند و تمامی مدارک و ادله اثبات را برای دفاع از حق موکلش ارائه دهد.
نحوه درخواست مهر و موم ترکه
در صورتی که افرادی غیر از متقاضیان مهروموم ترکه، رفع آن را درخواست کنند، شورای حل اختلاف مکلف است در موقع رفع مهر و موم ترکه صورت ریز آن اموالی را که مهروموم شده بود، تنظیم کند و به این منظور ضمن درج مشخصات اموال غیرمنقول و با توصیف و تعیین مشخصات اموال منقول و تعیین بهای آن اقدام می‌کند.
شورا در خصوص تعیین قیمت اموال منقول مکلف به جلب نظر کارشناس خواهد بود؛ همچنین شورا مکلف است بعد از رفع مهروموم ترکه به منظور اداره کردن و حفظ ترکه، شخصی از ورثه یا غیر آن را برای حفظ ترکه و جلوگیری از حیف و میل ترکه و جلوگیری از تضییع حقوق سایر وراث تعیین کند. همچنین درخواست رفع مهر و موم ترکه به دو صورت بدون تنظیم ریز ترکه یا با درخواست تنظیم ریز ترکه صورت می‌گیرد. وکیل خانواده در مشهد بر این عقیده است که پس از رفع مهروموم ترکه آن چه از ترکه باقی می‌ماند، به مالکیت وراث در می‌آید و جزو دارایی آن‌ها محسوب می‌شود.
مرجع صالح جهت رسیدگی به امور ترکه
به طور معمول مرجع صالح برای رسیدگی به امور راجع به ترکه، دادگاه بخشی است که آخرین اقامتگاه متوفی در ایران در حوزه آن دادگاه بوده و اگر متوفی در ایران اقامتگاه نداشته باشد دادگاه آخرین محل سکونت متوفی مسئول رسیدگی به پرونده است و اگر متوفی در ایران ساکن هم نبوده باشد، دادگاهی که اموال غیر منقول متوفی در حوزه آن واقع شده، صالح است. همچنین در صورتی که اموال غیر منقول هم در حوزه‌های متعدد واقع باشند، دادگاهی که قبل از همه اقدام کرده صالح است.
مراحل مهر و موم ترکه چیست؟
مراحل مهر و موم ترکه از مرحله درخواست آن آغاز می شود و تا زمان رفع مهر و موم ادامه پیدا می کند. درخواست مهر و موم ترکه می تواند توسط هر فردی ارائه شود که به نحوی در ماترک متوفی دارای منفعت است. بنابراین علاوه بر وراث، طلبکاران و موصی له نیز می توانند درخواست مهر و موم ترکه دهند.
درخواست هر فرد با اثبات فوت متوفی و ذی نفع بودن وی قابل طرح است. البته در برخی از موارد ممکن است مراجع قضایی بدون درخواست دیگران نیز نسبت به مهر و موم ترکه اقدام کنند. در این خصوص می توان به فوت فردی در مسافرخانه بدون تشخیص خانواده او اشاره کرد.
مدارک مورد نیاز برای مهروموم ترکه
اشخاصی که حق این درخواست مهر و موم ترکه را دارند طبق ماده 167 قانون امور حسبی باید مدارک ذیل را ارائه کنند:
1. کارت ملی و شناسنامه و گواهی فوت متوفی
2. طلبکار متوفی با ارائه مستندات مطالبه خود از قبیل چک، سفته یا هر سند عادی و رسمی دیگر
3. اگر وصیتی به نفع فردی شده ارائه وصیت نامه و مدارک شناسایی
4. در صورت امکان ارائه گواهی انحصار وراثت
5. ارائه مدارکی که رابطه نسبی بین شخص و متوفی را اثبات کند.
چه اموالی مهر و موم ترکه نمی‌شوند؟
دسته بندی گسترده‌‍ای از اموال وجود دارد که پس از مرگ متوفی شامل مهر و موم نمی‌شود امادر هر حال دادگاه مشخصات اموالی که مهر و موم نمی‌شوند را در صورت جلسه ذکر می‌کند .این اموال شامل موارد زیر می‌شود:
·هزینه‌های مربوط به کفن و دفن و تجهیز متوفی با رعایت شئونات وی از وجوه نقد موجود در زمان مهر و موم ترکه برداشته می شود. اگر وجه نقد یا حساب بانکی نباشد، از اموال موجود به تشخیص دادگاه برداشت می شود.
·وسایلی که برای زندگی خانواده متوفی لازم است مهر و موم شوند.
· اموالی مانند خودرو اگر محل مناسبی برای نگهداری آن‌ها موجود نباشد، نمی‌توان آن‌ها را مهر و موم کرد. در این موارد، صورت اجمالی مشخصات این گونه اموال برداشته می‌شود و اگر حفظ آن‌ها نیازمند وجود نگهبان باشد به او سپرده می‌شوند.
·اگر ضمن مهر و موم ترکه اموال یا اسنادی یافت شود که متعلق به اشخاص ثالث باشند مهر و موم نمی‌شوند، ضمن اینکه مشخصات آن‌ها صورت جلسه می‌شود به صاحب آن‌ها باز گردانده می‌شود.
· در مورد اموال متعلق به زن و شوهر اگر در مالکیت آن‌ها اختلافی وجود نداشته باشد به هر یک از آن‌ها رد می‌شوند. در صورت روی دادن اختلاف، رفع نزاع و اثبات مالکیت نیازمند رسیدگی قضایی است.
درخواست رفع مهر و موم ترکه
همانطور که گفته شد تا زمانی‌که مراحل مهر و موم ترکه اجرایی می‌شود هیچ فردی حق دخل و تصرف در ماترک متوفی را ندارد. در صورتی که تکلیف ماترک بر روی برگه تعیین شود و تاریخ دقیقی برای رفع مهر و موم در نظر گرفته شود، هیچ‌گونه اعتراضی به آن صورت نگرفته باشد یا اعتراضات صورت گرفته وارد نباشد می‌توان درخواست رفع مهر و موم ترکه را به دادگاه تقدیم کرد. همه کسانی که توانایی درخواست مهر و موم ترکه را دارند می‌توانند درخواست رفع مهر و موم ترکه را هم داشته باشند. بدین ترتیب دادگاه بعد از بررسی درخواست احوال موجود می‌تواند دستور رفع مهر و موم ترکه را صادر کند.
جمع‌بندی
در این مطلب اطلاعاتی را درباره مهر و موم ماترک و شرایط و مدارک لازم برای این اقدام در اختیار شما قرار دادیم. همانطور که میدانید این اقدام نیز مانند سایر موارد قانونی پیچیدگی بسیاری دارد که نیازمند دانش و تجربه بالایی است و وکلای پایه یک دادگستری همچون علیرضا قدیری می‌توانند آن را مدیریت کنند.
