دادخواست مطالبه حق سرقفلی ملک تجاری، نوعی دعوای ملکی است که مستاجر املاک تجاری برای دریافت حق سرقفلی به قیمت روز بر علیه مالک یا موجر ملک تجاری در دادگاه صالح مطرح می‌کند. برای مطالبه سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت باید شرایط قانونی وجود داشته‌باشد. با توجه به پیچیدگی قوانین و مقررات قانون روابط موجر و مستاجر سال ۵۶ و ۷۶، برای طرح دادخواست مطالبه حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت با وکیل متخصص ملکی مشورت کنید.

 

تعریف حق سرقفلی در قانون

قانونگذار حق سرقفلی را اینگونه تعریف کرده : مبلغی که مالک ملک تجاری در ابتدای قرارداد اجاره ملک و جدا از مبلغ اجاره از مستاجر دریافت می‌کند، حق سرقفلی گفته می‌شود. مبلغ حق سرقفلی  به نوع ملک تجاری، موقعیت ملک، کیفیت و تجهیزات ملک تجاری مورد اجاره بستگی دارد.

 

ویژگی حق سرقفلی

حق سرقفلی، حقی قائم به ملک تجاری است و حق شخصی نیست. مالک و موجر ملک تجاری می‌تواند حق سرقفلی را نگیرد، اما اگر مالک یا موجر سرقفلی را دریافت نکرد و ملک را اجاره داد، حق مطالبه سرقفلی از مستاجر را بعدا ندارد. بنابراین می‌توان گفت حق سرقفلی، حقی قابل اسقاط و اعراض محسوب می‌شود.

 

حق سرقفلی در قانون روابط موجر و مستاجر ۵۶

قانونگذار حق سرقفلی را در قانون موجر و مستاجر ۵۶ به عنوان حق کسب و پیشه و تجارت تعیین کرده‌است. حق کسب و پیشه و تجارت به این معنی است که مستاجر با فعالیت مداوم در ملک تجاری و جذب مشتریان زیاد، ارزش ملک را افزایش داده‌، در این حالت حق مالی با توجه به ارزش ملک به مستاجر تعلق می‌گیرد. به این حق مالی که به مستاجر تعلق می‌گیرد، حق کسب و پیشه و تجارت گفته می‌شود. نکته مهم در مورد حق کسب و پیشه و تجارت این است که این حق براساس قیمت روز محاسبه و به مستاجر پرداخت می‌شود.

حق سرقفلی در قانون موجر و مستاجر ۷۶

قانونگذار در قانون موجر و مستاجر ۷۶، حق سرقفلی را پذیرفته است. در این مورد در صورتیکه موجر در  هنگام انعقاد قرارداد اجاره ملک تجاری، مبلغی را با عنوان حق سرقفلی از مستاجر اخذ کند یا در قرارداد اجاره، تمدید اجباری قرارداد اجاره برای مستاجر را تعیین کند، موجر باید در زمان تخلیه ملک تجاری، حق سرقفلی را براساس قیمت روز به مستاجر پرداخت کند.

دعوای مطالبه سرقفلی ملک تجاری

با توجه به تعریف حق سرقفلی در قانون روابط موجر و مستاجر سال ۵۶ و ۷۶، در صورت وجود شرایط قانونی، مستاجر ملک تجاری می‌تواند دعوای مطالبه حق سرقفلی ملک را در دادگاه مطرح کند. در این حالت دادگاه با ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگستری، حق سرقفلی را بر طبق قیمت روز محاسبه و حکم صادر می‌کند.

شرایط عمومی طرح دادخواست مطالبه سرقفلی

برای طرح دادخواست مطالبه حق سرقفلی باید شرایط عمومی قانونی وجود داشته‌باشد. بنابراین برای طرح دعوای مذکور باید شرایط عمومی مانند ذینفع‌بودن مستاجر، دارا بودن اهلیت موجر و مستاجر و مشروع بودن دعوا و طرح دعوا درمرجع قضایی صالح رعایت شود.

شرایط اصلی طرح دادخواست مطالبه سرقفلی

علاوه بر وجود شرایط عمومی طرح دادخواست مطالبه سرقفلی، باید شرایط ذیل نیز وجود داشته‌باشد:

  • قرارداد اجاره باید بعد از قانون روابط موجر و مستاجر ۷۶ تنظیم شده‌باشد.
  • ملک مورد تخلیه تجاری است.
  • مستاجر در هنگام انعقاد قرارداد اجاره مبلغی را به عنوان حق سرقفلی به موجر یا مالک پرداخته کرده است.همچنین در قرارداد اجاره حقی برای مستاجر تعیین شده که در صورت اسقاط حق مذکور، مستاجر می‌تواند سرقفلی را از موجر مطالبه کند.
  • مستاجر بر طبق قرارداد اجاره تخلفی انجام ندهد و تخلیه ملک تجاری به دلیل تخلف مستاجر نباشد.
  • تخلیه ملک تجاری به دلیل احداث ملک جدید، نیاز شخصی و سکونت موجر یا مالک یا خانواده وی است.
  • همچنین اگر مستاجر بدون اجازه موجر و بدون حق انتقال، ملک تجاری را به شخص دیگر مستاجر دهد، در صورت وجود حق تخلیه ملک، به مستاجر نصف حق سرقفلی تعلق می‌گیرد.

 

مدارک برای طرح دادخواست مطالبه حق سرقفلی

در صورتی که شرایط قانونی برای مطالبه حق سرقفلی وجود داشته‌باشد، مستاجر برای طرح دادخواست مطالبه حق سرقفلی باید مدارک ذیل را به ضمیمه دادخواست به دادگاه ارائه کند:

  • کپی برابر اصل مدارک شناسایی موجر و مستاجر ملک تجاری
  • اصل و کپی قرارداد اجاره ملک تجاری
  • رسید پرداخت مالیات حق سرقفلی ملک تجاری

 

هزینه دادخواست مطالبه سرقفلی

از آنجایی که حق سرقفلی، حقی مالی است، دعاوی مالی محسوب و هزینه دادرسی بر طبق دعوای مالی تعیین می‌شود. اما در صورتی که مبلغ سرقفلی بر طبق قیمت روز محاسبه شود، بعد از بررسی در شعبه دادگاه و پذیرش دادخواست مطالبه سرقفلی توسط قاضی، برای تعیین مبلغ سرقفلی به کارشناس دادگستری ارجاع می‌شود. سپس بعد از ارجاع نظر کارشناس و عدم اعتراض به نظر کارشناسی، رای به پرداخت سرقفلی یا حق کسب و پیشه و تجارت توسط موجر یا ملک در حق مستاجر صادر می‌شود.

نحوه اجرای رای مطالبه سرقفلی

بعد از صدور رای مطالبه حق سرقفلی و قطعیت رای مذکور،اجراییه صادر و به موجر یا مالک ارسال تا در مهلت ده روز مبلغ محکوم‌به را پرداخت کند. در صورتی که در مهلت قانونی ده روز مبلغ سرقفلی پرداخت نشود، مستاجر به عنوان خواهان می‌تواند، اموال و دارایی موجر یا مالک را توقیف و مبلغ سرقفلی را از اموال وی دریافت کند.

 

چه مرجعی به دادخواست مطالبه حق سرقفلی رسیدگی می‌کند؟

در قانون شورای حل اختلاف بیان شده که به دعاوی مربوط به قراردادهای اجاره مانند تخلیه ملک و تعدیل مبلغ اجاره در دادگاه صلح (شورای حل اختلاف) رسیدگی می‌شود. اما به دعاوی مطالبه حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت در دادگاه رسیدگی مي‌شود. قانونگذار برطبق ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۲۰ قانون مدنی بیان کرده که مرجع صالح برای طرح دعوای مطالبه حق سرقفلی و کسب و پیشه و تجارت، دادگاه محل اقامت موجر یا مالک به عنوان خوانده دعوا است. همچنین براساس رای وحدت رویه شماره ۳۱ تاریخ ۱۳۶۳/۰۹/۰۵، مرجع قضایی صالح برای طرح مطالبه دادخواست حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت، دادگاه محل اقامت خوانده، است.

وکیل متخصص ملکی برای مطالبه سرقفلی

با توجه به شرایط قانونی خاص برای مطالبه حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت و پیچیدگی قوانین و مقررات قانون روابط موجر و مستاجر سال ۵۶ و ۷۶، بهترین اقدام برای طرح دادخواست مطالبه سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت، مشاوره با وکیل متخصص ملکی است که به قوانین سرقفلی و حق کسب  پیشه و تجارت تسلط کامل دارد. سوالات حقوقی در مورد تخلیه ملک تجاری و مسکونی، مطالبه سرقفلی، حق کسب و پیشه و تجارت،مطالبه اجاره‌بها  و تعدیل اجاره‌بها را با وکیل ملکی متخصص در مشهد مطرح کنید تا در مراحل رسیدگی در مرجع قضایی همراه شما باشند.

 

موسسه حقوقی علیرضا قدیری با داشتن وکلای مجرب و متخصص در امور ملکی ، آماده ارائه خدمات حقوقی و مشاوره ملکی به شما عزیزان می باشد .

رزرو وقت مشاوره